Geschiedenis

De Kogerkerk  – Een baken aan de Zaan

door Gerard Beerman
Als een baken staat hij op de plek waar de A8 de Zaan kruist: de Kogerkerk. Sinds er zo’n tien jaar geleden een radiogestuurd uurwerk in de toren geplaatst is, is hij nog meer een baken geworden: de tijd wordt sindsdien op de seconde nauwkeurig aangegeven.

Het eerste orgel in de Kogerkerk werd in 1825 geleverd door Bartholomeus Looyaards te Aarlanderveen. Dit orgel met 12 stemmen op twee klavieren met aangehangen pedaal maakte in 1886 plaats voor een éénklaviers instrument van de Leeuwarder bouwer Kruse. In hetzelfde jaar trad H.W. Flentrop in dienst van de hervormde gemeente als organist. Delen van het Kruse-orgel zijn nog te vinden in het orgel van de Ruïnekerk in Bergen.

In 1686 werd de Kogerkerk gebouwd, midden in Koog aan de Zaan, toen nog een dorp van ongeveer 200 huizen en naar schatting 1000 bewoners. De meeste huizen stonden langs de Lagedijk aan de Zaan, die het achterland beschermde tegen het wassende water van de Zaan.

De noodzaak tot restauratie van de Kogerkerk dateert al vanaf de jaren '70 van de vorige eeuw. Er werd toentertijd door de Rijksdienst ook een goedkeuring gegeven, doch deze werd vergezeld van de mededeling dat er géén subsidiegelden beschikbaar waren! Er restte de kerkrentmeesters niets anders dan een conserverend beleid te voeren en de meest noodzakelijke reparaties te laten uitvoeren om volledige teloorgang te voorkomen.